7. De hakken in het zand

q7423img1.gifDe vraag is nu hoe je docenten kan bewegen om mee te doen aan het verbeteren en vernieuwen van het onderwijs.

Hoe zorg je er nu voor dat docenten niet voortijdig afhaken, de zaak negeren en de hakken in het zand zetten?

Wat moet je nu vooral niet doen? Bij docenten moet je vooral niet aankomen met geleuter.

Later zal ik dan misschien nog 's wat roepen over wat je dan wel moet doen.


Be rational

Eén van de problemen van onderwijsvernieuwers is dat ze veel nieuwe dingen introduceren die helemaal niet nieuw zijn. De goede ideeën zijn niet nieuw en de nieuwe ideeën zijn niet goed. Een slordige verzameling van ideetjes, attitudes en waandenkbeelden. Dat is niet erg, het menselijk bestaan is complex dus alles wat structuur en betekenis geeft is meegenomen. Als het je kan inspireren om het goede na te streven is dat natuurlijk prima. Het is onzin maar 't inspireert mensen, dus WTF...

Bij docenten moet je echter niet aankomen met geleuter. Misschien moet iedereen wat meer met beide voeten op de grond blijven. Sluit aan wat gangbaar is in het onderwijs. 


Onderwijskundigen en docenten spreken meestal niet dezelfde taal. Docenten zijn niet erg gevoelig voor nieuwigheden, modeverschijnselen en ander vaag geprietpraat.



You're wrong!

Er zijn ook onderwijsvernieuwers die het niet kunnen laten een zaal met docenten te vertellen dat hun onderwijs van de vorige eeuw is en volstrekt achterhaald. Het stamt zelfs uit het industrieële tijdperk. Onderwijs is dodelijk voor elke vorm van creativiteit. Als docent zit je je dan, ondanks je goede bedoelingen, toch af te vragen waar je je de afgelopen 23 jaar mee bezig hebt gehouden. 

Geen enkele docent zal deze voorstelling van zaken accepteren en dat is maar goed ook want 't is onzin. Zo slecht is het 'oude onderwijs' nu ook weer niet. Uiteraard kan het altijd beter, maar de onderwijsvernieuwing van de afgelopen 10 of 20 jaar zijn nu niet direct hoopgevend. 


Als je iets wilt verbeteren of vernieuwen moet je wel heel goed weten hoe het werkt. Onderwijs heeft een heel hoog gehalte aan persoon. Maar hoe dat nu allemaal precies in elkaar zit...?




Let's talk about money

Wat mij persoonlijk het meest verbaasd is het gemak waarmee iedereen er maar van uitgaat dat docenten nog wel iets meer kunnen doen, 't liefst gratis en voor niets. In het onderwijs mogen dingen geen geld kosten. Toch wordt er aan de randverschijnselen aardig verdiend. Een website (bijvoorbeeld) van een paar miljoen euro waar docenten worden opgeroepen toch vooral hun intellectueel eigendom gratis ter beschikking te stellen. Welke idioot verzint er zoiets? Ik snap wel dat iedereen ergens een boterham mee moet verdienen: uitgevers, kennisnet, APS, wikiwijs, onderwijsadviseurs, onderwijsvernieuwers,... maar docenten niet dan? Weet je wat dat allemaal kost?

Wat heb je er aan? 't Kan best leuk zijn. Het kan zelfs inspirerend zijn. Maar of het nu echt nuttig is? Een hoop gedoe om niks. De 'echte' problemen in het onderwijs worden niet aangepakt. Misschien is dat een idee? Eerst de 'echte' problemen aanpakken? Dan gaan we daarna wel leuke dingen doen.


Er zijn in 't onderwijs ernstige problemen die misschien eerst moeten worden opgelost voordat we gezellig met z'n allen in onze vrije tijd een beetje leuk kunnen gaan zitten fröbelen.